บันทึกผ่าฝีที่ก้น (abscess)

บทความนี้อาจจะเป็นบทความที่ไม่น่าอ่านซักเท่าไหร่สำหรับคนทั่วไป  แต่ถ้าหากใครได้เป็นฝีแล้วคงอาจจจะหาข้อมูลอย่างแน่นอน เนื้อหานี้ไม่ได้เป็นเนื้อหาว่าฝีเกิดมาอย่างไร เพราะผมก็ไม่มีความรู้มากนัก แต่เขียนมาจากประสบการณ์โดยตรงที่เกิดขึ้นกับผมเองครับ

เริ่มต้นเลยละกัน ผมเคยมีอาการเป็นสิวหรือเป็นฝีบริเวณแก้มก้น ซึ่งแต่ละครั้งที่ผ่านมาผมสามารถหายเองได้ คือปล่อยให้มันสุกแล้วก็บีบออก

แต่ครั้งนี้ไม่ได้เป็นเช่นนั้น . . . . เพราะอาการมันเป็นหนักกว่าปกติ นั่งตามปกติไม่ได้เลย แถมเวลาเดินยังเจ็บมากด้วย

วันสิ้นปี 2012 ผมมีแผนที่จะเที่ยวเต็มที่แต่ก็มีอาการเจ็บแผลที่บริเวณก้น(น่าอายจังต้องมาเล่า) เลยไปหาหมอปรากฎว่า มีแต่หมอที่อยู่ห้องฉุกเฉิน ก็ต้องเปิดก้นให้หมอดู แต่หมอก็บอกว่ามันยังไม่มีหนอง เลยจ่ายยากลับมากินแล้วนัดอีกครั้งวันที่ 2 มกราคม 2013 พอกลับมาบ้านทานยาปุ๊ป อาการเจ็บก็หายก็ดีขึ้น (ยาแก้ปวด) ก็ดีใจว่าหมอให้ยามาดีจัง ฝีหรือสิวที่ก้นต้องยุบแน่ๆ เลย

จากนั้น . . . . พอวันรุ่งขึ้นวันที่ 1 มกราคม 2013 พอตื่นขึ้นมาก็ตึงๆ ที่แผลครับ ผมไม่สามารถเหยียดขาให้ตึงได้ เพราะมันจะเจ็บฝีที่ก้นอย่างแรง แค่เดินไปห้องน้ำ ห้าก้าว ยังรู้สึกว่าไกลมากๆ ตอนเดินเป็นกอลัม (ต้องก้มตัวโค้ง ค่อยๆ เดิน) ผมทานยาแก้ปวดอีกก็รอยารอฤทธิ์ ก็ดีขึ้นบ้างครับ เริ่มพอจะเดินกระเพกได้บ้าง กินยาแก้ปวดทุกมื้อกลัวปวดอีก

วันที่ 2 มกราคม 2013 วันนี้อาการเจ็บน้อยลงแต่ก็ยังเดิน,นั่งลำบาก ครับ ไปพบหมอเพื่อจะดูอาการ ผมขึ้นเตียง พร้อมเปิดก้นให้หมอดูอีก (เริ่มชินละ) หมอเห็นปุ๊ปแล้วก็บอกว่าเดี๋ยวผ่าเลย ว่าแล้วหมอก็บอกพยาบาลเตรียมอุปกรณ์ แล้วก็ปิดม่านทันที ผมยังไม่ได้เตรียมตัวจะผ่าหนองเลยครับ

ระหว่างที่ผมนอนอยู่นั้นก็ตื่นเต้นมากครับ เพราะเคยไปอ่านข้อมูลทาง net มาว่าผ่าฝีเจ็บมากๆ แม้จะมียาชา สติผมกลับมาอยู่ที่เตียงอีกครั้ง และหมอก็เตรียมอุปกรณ์พร้อม แล้วก็ทายาเย็นๆ ที่ก้นแล้วก็พูดว่า ฉีดยาชาเจ็บหน่อยนะครับ จากนั้นก็จิ้มเข็มลงไป แค่นั้นแหละ ผมจิกหมอนเลย ทั้งร้องทั้งเกร็งไปหมด พอหมอดึงเข็มออกแล้ว ก็ทำอะไรต่อก็ไม่รู้ครับ แต่ก็ยังเจ็บ มีดึงตรงแผลบ่อย เหมือนถูอะไรซะอย่าง นาทีนั้นคิดอย่างเดียวคือ ขอให้เสร็จแล้วเร็วด้วยเถอะ เวลาผ่านไปประมาณ 10 นาที ผมเหนื่อยมาก เพราะต้องร้อง ต้องเกร็ง ครับ (ไม่รู้คนอื่นเป็นรึเปล่า) หมอปิดแผลแล้วก็บอกว่าเสร็จเรียบร้อย ผมละดีใจมากๆเลย

ผ่าเสร็จแล้วหมอก็อธิบายว่า สาเหตุฝีครั้งนี้เป็น ฝีอักเสบ เกิดจากเชื้อโรค อับชื้น สกปรกนั้นเอง (คงจะซกมกจริงๆ ) แล้วหมอก็บอกว่า "ต้องไปล้างแผลทุกวัน และแผลห้ามโดนน้ำ"
จากนั้นก็จ่ายยากินฆ่าเชื้อมาให้เพิ่มอีก

เมื่อทำเสร็จผมรู้สึกถึงความเจ็บปวดจากฝีนั้นหายลดระดับลงทันที เพราะมันไม่อักเสบอีกแล้ว แต่ผลการผ่าฝียังไม่ออกฤทธิ์ เพราะยาชา ยังไม่หมด เมื่อพอยาชาหมดแล้วก็ปวด แล้วไข้มาเลยครับ เหตุการณ์ต่างๆ ดูจะไปได้ดีทีเดียว แต่รายละเอียดนี้ยังแค่เริ่มต้นครับ สิ่งแรกที่เจอคือ แผลห้ามโดนน้ำ เวลาขับถ่าย (ขี้) เคยมั้ยว่ากระเด็น (เห็นภาพมั้ย) แล้วแผลก็ใกล้รูทวารอีก ทำไงดีละเนี้ยไม่ให้มันโดนน้ำ คิดแล้วกลุ้มก็เลยไม่คิด แต่พอมาจริงๆ ก็เลยเอาทิชชู่ หลายๆ ชั้น วางบนมือแล้วเอาประคบไว้ที่แผลแล้วก็ขับถ่าย ถ้ามันกระเด็น ก็โดนมือหรือไม่ก็โดนทิชชู่แทน จากนั้นเวลาล้างก้น ก็ลำบาก ใช้ที่ฉีดไม่ได้เพราะมันมีโอกาสสูงที่จะโดนน้ำ ก็ต้องเช็ดแทน แล้วก็ล้างอย่างช้าๆ น้ำจะได้ไม่โดนแผล  ในอีกส่วนนึงที่ยากคือตอนอาบน้ำ แม้ว่าก้นจะเหมือนเป็นส่วนที่เหมือนจะไม่มีอะไร แต่เชื่อไหมอาบน้ำยากมากๆ เพราะอาบด้านบนทุกส่วนมีโอกาส มีโอกาสไหลไปโดนก้น ดังนั่นการใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดตัวก็เป็นทางออกที่ป้องกันไม่ให้แผลโดนน้ำ ในวันผ่าฝีผ่านไปวันแรกรู้สึก happy เมื่อเทียบกับการมีฝีอักเสบ



วันที่ 03/01/2013 ผมตื่นขึ้นมาการนั่ง การเดินเริ่มดีขึ้นแต่วันนี้เป็นวันแรกที่ต้องไปล้างแผล ระหว่างรอคุณพ่อไปส่งก็นั่งอ่านเรื่องฝีไปเรื่อยๆ ก็พบว่าการล้างแผลนั้นเจ็บกว่าตอนผ่า เพราะไม่มียาชา หัวใจผมก็ตื่นเต้นขึ้นมาอีก ไม่อยากไปเลย แต่ยังไงก็ต้องไป ผมไปโรงพยาบาลใกล้บ้านแผนกฉุกเฉิน นอนโชว์ก้นรอหมอมาดูแล้วบุรุษพยาบาลก็ค่อยๆแกะผ้าพันแผลออกแล้วพูดว่า ครั้งแรกๆเจ็บแน่นอนทนหน่อยนะครับ แม่ผมไปให้กำลังใจด้วย พอเห็นแผลแม่ก็บอกว่าแผลใหญ่จัง แล้วก็เห็นว่ามีอะไรอุดอยู่ หมอเรียกว่า "หมุด" ซึ่งจริงๆแล้วเป็นผ้าก๊อชยังอยู่ในรูแผล จากนั้นเค้าดึงออก แล้วความเจ็บก็วิ่งจากก้นมาที่มือทำให้ผมจิกหมอนอีก แต่ถ้าเทียบระดับความเจ็บแล้วฝี เจ็บกว่าเยอะครับ ดึงออกมาแล้วแม่ก็ตกใจบอกว่าทำไมมันลึกขนาดนี้ พี่ที่ทำเตรียมอุปกรณ์ต่อไปคือ ไม้ที่พันหัวด้วยปลายสำลี ชุ่มช่ำไปด้วยยา ไม่รอช้าแยงเข้าไปที่แผล ตื่นเต้นครับแต่ยังเจ็บไม่มาก พี่เค้าทำอยูประมาณ สี่ครั้ง ก็เตรียมผ้าก๊อชยาวๆ เตรียมยัดลงไปในแผลใหม่ ซึ่งตอนยัดผ้าก๊อชก็ร้องเหมือนเดิม จากนั้นทิ้งปลายที่เหลือไว้แล้วนำสำลีแปะไว้แล้วก็แปะพลาสเตอร์อีกชั้นนึง

วันที่ 04/01/2013 ผมตื่นขึ้นมาแล้วรู้สึกว่าแผลนั้นมีอาการเจ็บน้อยลง แต่ก็ยังรู้สึกว่าไปทำงานไม่ไหวเพราะงานหลักของผมจะนั่งเป็นส่วนใหญ่ ผมทำใจเรื่องการล้างแผลแล้วแต่ก็ยังตื่นเต้นทุกครั้ง วันนี้บุรุษพยาบาลคนใหม่มาล้างแผลให้ เริ่มต้นทำการดึงผ้าก็อชอันเก่าออก ถามว่าเจ็บไหม ก็เจ็บเหมือนเดิม แต่การล้างแผลเปลี่ยนไป พี่คนนี้นำน้ำเกลือผสมเบตาดีนแล้วใช้หลอดฉีดยาดูด แล้วฉีดใส่แผล แล้วก็เช็ดน้ำออก ทำแบบนี้ประมาณสามครั้ง ไม่ค่อยเจ็บมากแต่มันก็เสียวนิดๆ จากนั้นใช้ผ้าก็อชสอดเข้าไปเช็ด ก็เจ็บอีกหน่อย จากนั้นก็นำผ้าก็อชยัดเหมือนเดิม ครั้งนี้พี่เค้ายัดเยอะแบบรู้สึกได้ (หรือรู้สึกไปเอง) จากนั้นก็กลับบ้านได้

วันที่ 05/01/2013 การล้างแผลเป็นได้ด้วยความปกติครับ คือ ยังเจ็บอยู่บ้างแต่ไม่มาเท่าแรก แต่ครั้งนี้การล้างนั้นมีทั้ง ฉีดน้ำเกลือผสมเบตาดีน และไม้พันสำลีแหย่ลงไปเช็ดแผล

วันที่ 06/01/2013 แผลนั้นยังมีหนองอยู่ครับ เพียงแต่ว่าการล้างไม่เจ็บเหมือนแรกๆ ไม่แน่ใจว่าเนื้อเยื่อด้านล่างนั้นเริ่มประสานกัน หรือว่าเนื้อบริเวณนั้นเริ่มชินกับการทำแผลรึเปล่า ส่วนในตอนปิดแผลพี่พยาบาลได้นำเอาผ้าก๊อซจุ่มเบตาดีน ยัดเข้าไปให้แทน

วันที่ 07/01/2013 วันนี้พบหมออีกท่าน เพราะไปล้างแผลตอนเย็นหมอดูวัยรุ่นมากครับ พอหมอเห็นแผล ก็บอกว่าดีขึ้นเยอะ แต่ยังมีส่วนที่อักเสบอยู่ ก็ให้ทานยาไปก่อน แล้วก็บอกว่าอาจจะค่อยๆ ยัดผ้าก๊อซให้น้อยลงเพื่อให้เนื้อนั้นสมานขึ้นมาเอง อาจะไม่ต้องเย็บ (แต่หมอที่ผ่าบอกว่าให้เย็บ) ส่วนการล้างแผลก็เป็นไปตามปกติ แต่ยัดผ้าก๊อซน้อยลง จากนั้นก็กลับบ้าน

วันที่ 08/01/2013 วันนี้ไปล้างแผลที่สถานพยาบาล ทุกอย่างเป็นไปด้วยความปกติ แต่รู้สึกได้ถึงความพร้อม ดูแล้วโรงพยาบาลดูพร้อมกว่า แต่พี่พยาบาลก็น่ารักดี เป็นครั้งแรกที่ผญ ทำแผลให้

วันที่ 09/01/2013 กลับจากต่างจังหวัดก็นั่งรถไปล้างแผล ครั้งนี้เค้าบอกว่าไม่มีหนองแล้วแผลแห้งดี

วันที่ 10/01/2013 หลังจากที่ล้างแผลมาหลายวันจนเริ่มชินแล้ว วันนี้ก็ตื่นเต้นอีก เพราะวันนี้หมอเจ้าของไข้นัดดูแผล ซึ่งเคยบอกว่าถ้าแผลดีก็เย็บเลย ใจนึงก็อยากหายแต่ใจนึงก็กลัวเย็บแผล ที่กลัวก็กลัวฉีดยาชานี้แหละ พอไปถึงโรงพยาบาล ก็รออย่างตื่นเต้นอีก หลังจากเข้าไปแล้วก็ถลกเลย(ไม่มีความอายแล้ว ชินแล้ว เปิดมาทุกวัน )หมอบอกว่าแผลดีมากแห้ง สะอาดปิดแผลได้เลย แต่ก็ลองถามหมอว่า จะรอให้เนื้อมันประสานขึ้นมาเองได้มั้ย ไม่ค่อยอยากเย็บ หมอก็บอกว่าก็ทำได้แต่ก็ต้องล้างแผลเป็นเดือนกว่าเนื้อจะขึ้นมา ซึ่งถ้าหากว่าเย็บก็แผลปิดเร็วขึ้นอาทิตย์เดียวก็เสร็จ เอาไงดี ระหว่างนอนอยู่บนเตียงลมก็เย็นก้นเหลือเกิน สรุปว่าเย็บไปเลยละกัน ผมก็นอนเกร็งตัวกอดหมอนเหมือนเดิม แต่ครั้งนี้ฉีดยาชาก็เจ็บไม่มาก(ตอนเป็นฝีเจ็บกว่าเยอะ) จากนั้นหมอก็เย็บ แบบรู้สึกได้ถึงความลึกของเข็ม แต่กว่าความรู้สึกนั้นเฉยๆ ไม่เจ็บ มีอะไรมาดึงๆหมอ เย็บอยู่สักพักก็เสร็จ ปิดแผลแล้วก็บอกว่ารออีก สามวัน มาดูแผล ถ้าหากแผลหายดีอีก 7 วันตัดไหม ก็จบเลย แต่ช่วงสามวันแรกให้ไปล้างแผลทุกวันก่อน แต่ล้างแบบไม่ต้องยัดผ้าก๊อซ ส่วนแผลนั้นห้ามโดนน้ำเหมือนเดิมครับ

วันที่ 17/01/2013 จะไปตัดไหมแล้วครับ ก็ยังรู้สึกกลัว แต่ว่าไปถึงหมอบอกว่าแผลดีมากครับตัดได้เลย
ความรู้สึกมันจะเสียวๆ ดึงๆ หน่อย แต่ไม่เจ็บครับ ตัดสักพักเสร็จแบบไม่รู้ตัวปิดแผล แล้วหมอก็บอกว่าพรุ่งนี้ให้ดึงผ้าออกแล้วก็อาบน้ำได้ปกติ ในใจผมก็ยิ้มทันทีเลยเพราะไม่ต้องระวังเรื่องแผลโดนน้ำอีกแล้ว

สรุปความรู้บันทึกผ่าฝี
1. สาเหตุในการเกิดฝีนั้น เกิดจากอับชื้น อาบน้ำไม่สะอาด (ต้องดูแลดีๆ ชื้นๆ ก็ต้องรอแห้งแล้วค่อยใส่กางเกง)
2. หากเป็นฝีแล้ว หลังผ่าฝีแล้วต้องล้างแผลทุกวัน (เข้าออก โรงพยาบาลเป็นบ้านหลังที่สอง)
3. ต้องกินโปรตีนเสริมสร้างเนื้อหลังจากฝ่าฝี เพื่อให้เนื้อนั้นประสานกันเร็วขึ้น
4. แผลที่ผ่าฝีห้ามโดนน้ำ ต้องระวังในการอาบน้ำอย่างมากๆ
5. หากเป็นฝีแล้วไม่ควรรอให้แตกเอง เพราะจะทำให้แผลใหญ่ ให้รีบผ่าก่อนแตก

หลังจากใช้เวลารักษาตัวมากกว่า 15 วันก็ทำให้เข้าใจของฝีมากยิ่งขึ้น ยังไงขอให้ทุกคนไม่เป็นนะครับ

สวัสดี